Funderingsproblemen beginnen klein

Nederland staat wereldwijd bekend om zijn watermanagement, maar onze strijd tegen water heeft tegenwoordig ook een  keerzijde: funderingsproblemen. Steeds meer gebouwen in Nederland krijgen te maken met verzakkingen en scheuren. Maar hoe herkent u de signalen?

Hoe komt het?

De fundering van een huis is letterlijk de basis waarop het staat. In Nederland, waar veel huizen op klei- of veengrond zijn gebouwd, zijn houten palen lange tijd gebruikt als fundering. Deze palen waren oorspronkelijk onder het grondwaterpeil geplaatst, waardoor ze beschermd bleven tegen rot. Echter, door verschillende oorzaken, waaronder klimaatverandering en menselijke activiteiten, daalt het grondwaterpeil. Dit zorgt ervoor dat de houten palen droog komen te staan en beginnen te rotten.

Het resultaat? Verzakkingen en scheuren in muren en vloeren. Bij een fundering op staal (vaak een gemetselde basis onder de grond), kunnen er ook problemen ontstaan. Omdat we te maken hebben met bodemdaling, kan het gebeuren dat er scheuren in de woning komen. Met name als de daling niet gelijkmatig gaat. Ook grote bomen, lekkende rioleringen enz. kunnen de oorzaak zijn.

Scheve woning als gevolg van verzakken grondwaterpeil.

Is er reden tot paniek?

Hoewel funderingsproblemen zeker serieus genomen moeten worden, is er zeker geen reden tot paniek. Veel woningen in Nederland staan al eeuwen op houten palen en met de juiste maatregelen kunnen funderingsproblemen effectief worden aangepakt. Bewustwording en daarmee alert zijn op een mogelijk probleem, is de eerste stap. Het advies is: negeer de signalen niet.

Signalen die wijzen op funderingsproblemen

Funderingsproblemen beginnen vaak klein. Niet tijdig (h)erkennen kan dit leiden tot kostbare reparaties. Het is daarom belangrijk om de vroege signalen serieus te nemen. De belangrijkste signalen zijn:

1. Scheuren in muren en vloeren

De meest ‘bekende’ signalen zijn de scheuren in muren en soms ook vloeren. Muren zijn vaak van steen of beton gemaakt en zijn dus weinig flexibel. Een verzakking (lees: funderingsprobleem) kan leiden tot scheuren in de muren doordat er spanningsverschillen ontstaan over de lengte van de muur. Een scheur in een vloer is vaak wat minder snel zichtbaar omdat deze vaak bedekt is met tapijt of een meer flexibele houten of laminaatvloer. Daarom zal het vaak in een garage of ander bijgebouw zonder vloerbedekking. het eerst gesignaleerd worden.

Let op: een scheur in muur of vloer betekent niet direct dat er een funderingsprobleem is. Ze kunnen namelijk ook ontstaan door andere oorzaken.

2. Klemmende deuren en ramen

Merkt u dat deuren en ramen in de woning niet meer goed sluiten, dan kan de oorzaak daarvan een verzakking zijn. Door de grote krachten die langzaam zorgen voor een scheve muur, buigt het kozijn vaak langzaam mee. De deur of het raam in dat kozijn, is min of meer los van het kozijn en zal daardoor gaan klemmen.

Bemerkt u dus dat ramen en/of deuren gaan klemmen, dan moet u alert zijn op mogelijke funderingsproblemen.

3. Ongelijke vloeren

Bij funderingsonderzoek wordt vrijwel altijd gekeken naar de uitlijning van de vloer. Er wordt dan gekeken of deze nog steeds waterpas ligt. Hiervoor is speciale meetapparatuur nodig omdat een ‘gewone’ waterpas niet afdoende is. Maar hoe kunt u zelf herkennen dat uw vloer niet meer waterpas is. De meest eenvoudige manier is het gebruik van een knikker. Rolt deze langzaam weg, dan is er duidelijk sprake van een ongelijke vloer.

4. Scheve muren

Kleine verzakkingen zijn soms lastig te zien. Zeker als het om een enkele woning gaat. Maar heeft u een woning in de rij, dan is over een grotere lengte vaak gemakkelijker met het blote oog vast te stellen of er sprake is van een verzakking. Kijk langs de woningen en volg de lijn van de voeg. Die moet strak en recht zijn.

Met een fase 1 funderingsonderzoek wordt met een zogenaamde lintvoegmeting gemeten of er sprake is van een niet rechte stand van een muur. Uiteraard kunnen daarmee afwijkingen worden gesignaleerd die niet direct met het blote oog zichtbaar zijn.

5. Wateroverlast kelder

Zijn er plotseling problemen met vocht in de kelder? Dan kan dat duiden op een verandering in de grondwaterstand. Dat hoeft niet direct te leiden tot funderingsproblemen maar het is wel van belang dit goed in de gaten te houden.

Wat doen bij signalen?

Het ontdekken van funderingsproblemen begint zoals gezegd bij bewustwording. Vraag uzelf allereerst af of uw woning überhaupt een risico heeft. Is de een woning gebouwd op betonnen palen, dan is de kans op funderingsproblemen nihil. Vervolgens is het goed om eens de risicokaart funderingsproblemen te raadplegen. En als eigenaar van de woning, is het niet onverstandig om bewust naar uw woning te kijken.

Bemerkt u na dat eigen ‘onderzoek’ dat één van de bovenstaande signalen zich voordoen, dan is een eerste stap om een professional in te schakelen. Die kan een visueel onderzoek uitvoeren. Dat is het zogenaamde fase 1 funderingsonderzoek. Dat onderzoek heeft als voordeel dat het niet destructief is. Er wordt dus niet gebroken of gegraven. Op basis van het fase 1 onderzoek, wordt een advies gegeven of fase 2 onderzoek wel of niet verstandig is. Dat onderzoek zal wel graafwerkzaamheden met zich meebrengen en brengt daardoor hogere kosten met zich mee.

Meer weten over Funderingsonderzoek Fase 1?